Dla wielu Polaków obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej kojarzy się przede wszystkim z inwokacją do “Pana Tadeusza” – narodowej epopei Adama Mickiewicza. Obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej powstał prawdopodobnie w latach 1620-1630, a jego autorstwo nie jest znane. Jego pierwowzorem miało być dzieło z kościoła Bożego Ciała w Krakowie, namalowane przez artystę Łukasza Porębskiego. Zarówno Porębski, jak i autor wileńskiego malowidła, inspirowali się pracami holenderskiego twórcy Martina de Vosa. Prawdopodobnie obraz został zamówiony przez radnych Wilna, aby zastąpić inną figurę Matki Boskiej, która od 1522 roku znajdowała się na Bramie Miednickiej (później przemianowanej na Ostrą Bramę) i zniszczyła się pod wpływem zjawisk atmosferycznych. Namalowany na dębowych deskach wizerunek przedstawia urodziwą kobietę w czerwonej tunice i zielono-niebieskim płaszczu, z dłońmi ułożonymi w charakterystyczny sposób.
Już około 1670 roku wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej przystrojono w srebrne, złocone szaty z kwiatowym ornamentem, a w późniejszych latach na głowę nałożono dwie korony zdobione klejnotami ofiarowanymi jako dziękczynne wota. Z czasem wizerunek stał się coraz bardziej ozdobny, co było wyrazem szacunku i uwielbienia dla Matki Bożej.
Warto dodać, że kult Matki Boskiej Ostrobramskiej ma długą historię i jest związany z wieloma ważnymi wydarzeniami w dziejach Polski. Wizerunek ten był obecny m.in. podczas bitwy pod Kircholmem w 1605 roku oraz podczas powstania styczniowego w 1863 roku.
Dzisiaj wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej jest jednym z najważniejszych symboli religijnych w Polsce i przyciąga wielu pielgrzymów z różnych stron świata.
